Kalça Çıkığı Nedir? Yenidoğan ve Gelişimsel Kalça Çıkığında Erken Tanının Önemi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kalça çıkığı; doğum esnasında meydana gelen ve gelişimsel süreçte ortaya çıkan olmak üzere iki ana grupta değerlendirilmektedir. Özellikle yenidoğan döneminde görülen kalça çıkığı, erken tanı ve tedavi edilmediği takdirde ilerleyen yaşlarda yürüme bozuklukları, denge problemleri ve kalıcı ortopedik sorunlara yol açabilmektedir.

Doğum sırasında yaşanan travmalar, femur adı verilen uyluk kemiğinin top şeklindeki başının kalça kemiğindeki yuvasından çıkmasına neden olabilmektedir. Kalça eklemi; bağlar, eklem içi negatif basınç ve çevresindeki kas yapıları sayesinde normal şartlarda son derece stabil bir eklemdir. Ancak doğum esnasındaki yüksek travmatik kuvvetler, fizik kuralları gereği en zayıf noktayı hedef alarak kalça ekleminin yerinden çıkmasına yol açabilir.

Kalça çıkığının tespiti, deneyimli bir hekim için genellikle zor değildir. Muayene sırasında uygulanan basit ortopedik testler ile bulgu alınabildiği gibi, röntgen (X-ray) görüntüleme yöntemleri sayesinde de tanı netleştirilebilir. Yenidoğan döneminde kalça çıkığı saptandığında vakit kaybetmeden müdahale edilmesi büyük önem taşır. Erken dönemde yerine oturtulan kalça eklemi, ilerleyen yaşlarda yürüme fonksiyonunun sağlıklı gelişmesini sağlar. Manuel yöntemlerle yerine oturtulamayan durumlarda ise cerrahi müdahale gerekebilmektedir.

Kalça çıkığı yalnızca doğum travmasına bağlı olarak değil, gelişimsel nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Kundak kullanımı, ekleme binen hatalı yükler, çevresel ve mekanik faktörler; başlangıçta normal olan kalça ekleminin zamanla yerinden çıkmasına neden olabilir. Bu tür gelişimsel kalça çıkıklarında da erken fark edilip doğru tedavi uygulanması hayati önem taşır.

Tedavi sonrası en kritik noktalardan biri, çıkığın tekrar etmesini önlemektir. Etraf dokuların yeterince sertleşmemiş olması nedeniyle kalça eklemi yeniden çıkmaya eğilimli olabilir. Bu nedenle çeşitli ortez ve destekleyici yöntemler kullanılmaktadır. Bacakların karına doğru çekildiği ve yana açıldığı pozisyon, kalça ekleminin en stabil olduğu anatomik duruş olarak kabul edilir.

Geçmişten günümüze bu pozisyonu korumak amacıyla ara yastıkları, metal çubuklar ve alçılama teknikleri kullanılmıştır. Son yıllarda ise Pavlik bandajı, sunduğu avantajlar sayesinde sıkça tercih edilmektedir. Elastik yapısı sayesinde çocuğun hareket etmesine ve emeklemesine izin veren Pavlik bandajı; hafif, ekonomik ve bası yarası riskinin düşük olmasıyla öne çıkmaktadır.

Uzmanlar, kalça çıkığında geç kalınmasının ciddi sonuçlara yol açabileceğini vurgulamaktadır. Tedavi edilmemiş vakalarda, büyüme süreci tamamlandığında yürüme ve denge bozukluklarıyla birlikte estetik açıdan da normal olmayan bir kalça yapısı gelişebilir. Bu nedenle yenidoğanlarda ve gelişme çağındaki çocuklarda düzenli ortopedik kontroller büyük önem taşımaktadır.